به گزارش گروه خواندنی های مشرق به نقل از مهر، گل سرخ یا رز، درختچه ای دارای شاخه های گل دهنده تیغ دار است و تاکنون بیش از 20 هزار گونه گل رز شناسایی شده است. این گیاه بر اساس نژاد به 7 دسته تقسیم می شود که شامل گل سرخ فرانسی، نسترن، گل چای، گل سرخ با گلهای متعدد، گل سرخ مینیاتوری، گل سرخ بنگال و گل سرخ ایرانی است.
گونه ایرانی این گل در دنیا منحصر به فرد است به گونه ای که بر اساس نظر کارشناسان زیست گیاهی ، گونه مذکور از ابتدا در ایران پرورش یافته و از این کشور به دیگر نقاط جهان پخش شده است.
 
این گل برای رشد به آب کمی نیاز دارد از این رو علاوه بر کاشان، در استانهای خراسان رضوی، سمنان، اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی، زنجان، کرمانشاه، فارس و کرمان نیز کشت می شود.
 
گل محمدی به "طلای معطر" معروف است چراکه ماده اولیه کارخانه های عطر سازی در دنیا است. هر کیلو اسانس این گیاه 20 میلیون دلار ارزش دارد از این رو امروز از آن به عنوان طلای مایع یاد می شود. در حالی که این گل برای اولین بار در ایران کشت شد و سپس به ترکیه و دمشق و از آنجا به بلغارستان رفت ولی در حال حاضر بغارستان تنها کشور صادر کننده اسانس گل محمدی در دنیا است.
 
این در حالی است که ایران توانایی تولید 15 هزار هکتار گل محمدی را دارد ولی بلغارستان با 2 هزار هکتار کشت گل رز، سالانه هزار و 500 کیلوگرم اسانس گل رز تولید و صادر می کند.
 
این امر موجب شد تا با راه اندازی کانون هماهنگی دانش و صنعت گلاب و گل محمدی اقدامات لازم برای توسعه زیر ساختهای کشور در زمینه تولید اسانس فراهم شود که تاکنون محققان موفق به تولید نیمه صنعتی دستگاه تقطیر گلاب برای تولید اسانس شدند و دست اندرکاران درصدد ایجاد آزمایشگاه کنترل کیفی محصولات گل محمدی هستند.
 
تایید اولین نمونه اسانس استاندارد ایران
رئیس پژوهشکده اسانس های طبیعی دانشگاه کاشان در گفتگو با خبرنگار مهر، با تاکید بر اینکه ارزشمندترین اسانس دنیا از گل محمدی استحصال می شود، افزود: از هر 3 تن گل محمدی یک کیلوگرم اسانس تولید می شود.
 
وی با تاکید بر اینکه اسانس تولید شده ماده اولیه و پایه ای صنایع عطرسازی در دنیا است، خاطر نشان کرد: بدون اسانس گل محمدی هیچ عطری تولید نمی شود. علاوه بر این، از این ماده در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.
 
 
ابراهیم آبادی با ابراز تاسف از اینکه در ایران از گل محمدی تنها برای تولید گلاب بهره برداری می شود، ادامه داد: امیدواریم با تلاشهایی که در کانون هماهنگی دانش و صنعت گلاب و گل محمدی برای توسعه این صنعت انجام می شود بتوانیم جز کشورهای تولید کننده اسانس قرار بگیریم.

طراحی دستگاه تولید اسانس

رئیس پژوهشکده اسانس های طبیعی دانشگاه کاشان از تولید نیمه صنعتی دستگاه تولید اسانس خبر داد و گفت: از هر سه کیلو گل محمدی یک گرم اسانس توسط این دستگاه تولید می شود که در کل 20 کیلوگرم گل را به مدت یک ساعت و نیم اسانس گیری می کند.
 
دکتر عبدالرسول ابراهیم آبادی کاهش آلودگیهای میکروبی را از مزایای این دستگاه دانست و اظهار داشت: یکی از معظلات گلابگیران سنتی آلودگیهای میکروبی است لذا این دستگاه به گونه ای طراحی شده است که محصول نهایی آن که اسانس است، عاری از آلاینده های میکروبی خواهد بود.
 
وی آلایندگی زیست محیطی ناشی از پسماند حاصل از تبخیر گلاب را از دیگر مشکلات این صنعت نام برد و یادآور شد: قبل از آنکه پسماند گل محمدی تبدیل به اکسید شود با پرس کردن و خشک کردن این پسماندها می توان به شکل ماده سوختی معطر مورد استفاده قرار گیرد، این پسماند فشرده شده وقتی در آتش قرار می گیرد، در اثر سوختن بوی مطبوعی ایجاد می کند.
 
رئیس پژوهشکده پژوهشکده اسانس های طبیعی دانشگاه کاشان با بیان اینکه اولین نمونه اسانس استاندارد با استفاده از این دستگاه تولید شده، ادامه داد: این نمونه به یکی از شرکتهای عطرسازی فرانسه ارسال شد که مورد تایید این شرکت قرار گرفت.
 
تلاش ایران برای تولید انبوه اسانس
 
ابراهیم آبادی با اشاره به اقدامات این پژوهشکده در زمینه تولید انبوه اسانس، اضافه کرد: به منظور ایجاد زمینه های همکاری تولید محصولات گل محمدی مذاکراتی با صنعتگران کشورهای ترکیه و بلغارستان انجام شد.
 
وی همچنین از مذاکرات این پژوهشکده با صنعتگران و تولید کنندگان عطر سازی فرانسه خبر داد و خاطر نشان کرد: در حال حاضر نمونه صنعتی اسانس گل محمدی ایران از طریق دستگاه تولید اسانس، تولید شده است و امیدواریم در سال آینده بتوانیم نمونه تجاری شده این محصول را در حد 10 تا 20 کیلوگرم تولید کنیم.